Thursday 30 August 2007

"Human Rights Council, Geneva"-ah



Informal Meeting of The Human Rights Council, Geneva-ah




Ka beisei phak ngai loh leh tling thei tur pawha inring ngai lo ka nih laiin he meeting atan hian sawm ka ni ve hlauh mai a, mak ka ti a, phulo ka inti a, tlinglo ka inti lehzual a ni. Mahse, he meeting-a tel tur hian UNO hnuaia thuneitu sang Ecosoc chuan passcard thlenga min siam sak theih dawn avangin a lawmawm lehzual a, tin, ram 77 atanga minority people ho tana din Geneva base NGO pakhat "docip" hotuten tel ve ngei tura min duhsak avangin ka lawm em em a, an ni hi UNO ah pawh dinhmun pawimawh tak an luah a ni. Tichuan, Khawvel ram hrang hranga Human Rights activists leh an ram aiawhte report ngaithla tur chuan Geneva ka pan ve ta a. "Informal Meeting of The Human Rights Council" hi UNO hnuaia Human Rights meeting pawimawh ber a ni a. Hei hian nasa takin nghawng a nei thin a. Thutlukna leh kal zel dan tur pawh rawtna siam nghalin President hova ngaihtuah zui a ni thin. Hmana "Commission" tia kan hriat thin kha tunah chuan "Council" tiin an thlak tawha, hei hian dinhmun sang zawk leh thuneihna sang zawk hlankai a nih tak vang a ni.


Vanhneihthlak tak maiin ka thlenni hian UN Expert thenkhat ho nen kan inkawm a. Heta ka mi kawm Wilton Littlechild phei chu New York a UNO Permanent Forumah pawh kum 6 ngawt chairman lo thawk tawh leh kum 30 ngawt UNO-a lo inhmang tawh a nih avangin vannei ka inti hle a. Pathian hnenah ka rilruin lawmthu ka sawi mawlh mawlh mai a ni. Wilton hi Canadian a ni a, pa tawng duh tak leh fiamthu thiam tak a ni bawk a. Kum lamah kan pa te rual ngawt ni mah suh se, naupang kawm dan tawk a thiam bawk a, a bula awm a nuam a, hahdam thlak ka ti tak zet a ni. Amah ang bawka a thawhpui Canadian Tribal Leader an tih mai Henry pawh Permanent member a ni a. An ni tan chuan khawi UNO office ah pawh ni se, Car nen check awm ve lovin an lutin an chhuak thei a. Zin hlek se, 5 stars hotel ah an thleng thei a. An senso pawh fund atangin UN hian a pe tur a ni a. Chutiang khawpa mi pawimawh an nih avangin an hnen atang pawhin beisei ka nei sang hle a ni. Beisei sang han tih lemah sum leh pai lam a ni lo va, UN hnathawhdan ngialngan taka hriat leh engti chiahin nge khawvela hnam hnuaihnung leh ram hrang hrangte chunga an rilru puthmang tih te chu ka hriat chak zawng tak a ni si a. A bik takin Mizote ang bawka ram hrang hranga minority zawkten an chanvo engtia chiahin nge an lo beih thin tih te leh an rights te chu ka hriat chak ber pawl a ni fo thin.


India ramah Mizoram chu state te ber leh naupang ber pawl a ni a. MP pawh 2 chauh kan neih theih laiin State dang te chuan MP 20 aia tam deuh vek an nei hlawm a. Hetiang a nih dawn chuan Mizote tan chuan Rawl neih len a har dawn hle a ni. Chuvangin hetiang lo deuh hian Khua leh tui theuh theuh MP pawh inzat vek dah ni ta zawk se, intluktlanna pawh a khuangrual zawkin ka ring thin. UNO ngaihdan hi a pawimawh hle ang a, nawrtu leh sualtu an awm chuan ngaihtuah sak a la nih ka ring tlat a ni. Chuvangin rorelna sang berah palai pakhat lek kan neih chauh si chuan vote pakhat chauh kan nei tihna a ni a. Kan MP duhdan leh ngaihdan te hi thupui hlapui ah min lakpui ngai meuh dawnlo te pawh a ang hle mai. Chuvangin MP ngawi reng hi kan nei zel dawn te pawh a ang ka ti.


UNO hnuaia indigenous working group meeting-ah hian kum 2002 atang khan kumtin mai ka han tel ve thin a. Mahse, human rights council em ema tel ve tur chuan ka inbeisei ngai lo va, a chhan chu Human Rights council hi HUman Rights Commission an tih thin ai khan thuneihna a nei sang zawk a. Chuvangin commission pawh ti tawh lovin Council tiin an thlak ta kha a ni a. Chuvangin Delagates te pawh an fimkhur a, security lam pawh an uluk hle a ni. Orginazation lian tak UN hriatpui aiawh lo chuan tel theih emaw luh theih emaw a ni lo va. Tin, NGO hrim hrim pawh Ecosoc hriatpuina tello chuan tumah luh phal emaw tel phal emaw a ni ngai lo. A chhan chu, khawvel hmun hrang hranga NGO lian te hnathawhdan leh Sawrkar lam atanga thu kallam leh hawnglam zir te a ni hlawm a. A tul phei chuan ram thenkhatte chu nasa takin an zilh mai thei bawk a ni. Heng avang hian Sawm bik ramte atangin an sawrkarin palai a tir a,chungmite chu an ambassador te an ni tlangpui thin a ni. Tin, sawrkar lam ni lo, UN reporteur ten thil awmdan report an pe thin bawk a.


Islamic Organization aiawhin Pakistan Ambassador Masood Khan statement a submit a, amah hian a chhiar chhuak a. A ni hi Pakistan's permanent Representative to the United Nations a ni. A statement hi interesting tak a niin ka hria a. Mizo tawnga lehsak hial a tha khawp mai. Muslim te ngaihdan hi kan hriatthiam pui a ngai ve a. An dinhmun leh an nihna te pawh kan hriatpui a ngai a. Hmun hrang hranga Muslim te tawrhna pawh chiang takin a tarlang ve a ni.


Chutiang level chu a nih avangin khawvel hmun hrang hrang atangin mi pawimawh an an rawn kal a, a bik takin Japan, USA,Canada,New Zealand, etc. atang hian member an tam lehzualin ka hria. An active deuh pawh a ni mahna. Zing Dar 10 atanga tanin hun hman a ni a. Human Rights Council President Mr. Doru Ramulus Coste chu a chair a, mi pawimawh tak takin an thutpui bawk a. Ram hrang hrang; Japan, Mexico, Brazil,Canada, USA, England etc.. atangin report tawifel tak tak kan ngaithla a. Chu report an pek rual chuan a tawp lamah rawtna an siam tel nghal thin a ni. An thu leh hla a felfaiin mi te inpekna a fakawm thin ngawt mai. Mihringte hriselna, dam reina, tawrhna, ei tur nei loh vanga harsatna hrang hrang te, indona avanga tuarte leh kawng hrang hranga Mihring an nihna tihbawrhban sak ho te dinhmun hian rilru a hneh duh khawp mai. Bengvar thlak ka va ti chiang em.


Tichuan, darkar 4 chhung kan ngaithlak hnuah Chairman chuan hmalakdan zel dan tur leh hmalak tawhnaahte lawmthu a sawi rualin September thlaa New York lama meeting awm leh tur atana inbuatsaih leh theuh turin ruat bik te chu a sawm a. Mi pawimawh tak takte inkawmna hun an siam te kha intluktlanna hmanraw tha tak a niin ka hria. Mahse, pum lam a rik deuh ruk ruk tawh avangin UN Cafeteria lam kan pan ho leh ta a. Building chhunga ka hmelhriat ve chauh, mahse ka thianpa Wilton erawh chuan kum tam tak a lo thawhpui tawh UN Expert thenkhatte ho nen chawhlui kan kilho a. A hlimawm mai pawh a ni satliah lo va, an zarah UNO kalphung leh hnathawhdan kawng hrang hrang ka hriat phah niin ka inhria a. Thil harsa taka kan lo ngaih thin tam tak chu harsa tak a ni lo va, thil ho lam taka kan lo ngaih thin te chu a lo ho lem lo hle a ni tih te ka hriat phah a.


Tin, vanneih thlak takin Geneva ka thlen khan city chhung lun lai bera Hotel changkang tak pakhat 5 stars an tih ai pawha ropui zawk tur Geneva khawpui timawitu Tuipui kama "Grand Hotel Kempinski Geneve" an tihah ka tan hmun min lo buatsaih sak avangin ka lawm hle a. He Hotel tukverh atang hian Geneva khawpui timawizualtu fountain lian tak van lam hawia tui phuh chhuak vut vut mai te chu mawi em em mai hian a lang thei a. He fountain hnung lamah hian Prebyterian kohhran dintu John calvin-a Museum a awm bawka, chuti lai hmun chu tunah chuan old city tih a ni tawh a. Kan thlenna hotel lam hi new city chu a ni tawh a. Bulding leh Market te pawh tuilai mithiamten an duan a nih avangin a tunlai hle. Kan hotel sirah chiah hian train ang deuha siam mahse khawmuala tlan thei eng eng emaw entertainment atana an siam a awm a. Mihring pawh an tam viau a, ramdangmi an tam em em bawk a ni. He tuipui kamah hian chhas nena han ti ti na vel tur hmun fianrial tak tak a awm bawk a. Tin, Bike dangdai tak tak Parking a awm bawka. Ka Harley Davidson hmuh pakhat phei chu a chak tha viauin ka ring a. Chanmari leh Bawngkawn inkar pawh reilo te chhungin a tlan thlen thuai ka ring. Nalh ka ti em a, a thal ka lak sak nghe nghe a, mahse thenkhatte in di tlawk tlawk lai hmuh fo erawh a nuam fo lo..:)


Tin, meeting hunlai leh Lobby vela min buaipui tur UN Expert Wilton chu UNO lamin a tulna apianga a hman atan Mercedez Car thar tha tawk tak hi an kawl tir bawka. Vahkual vel pawh a awlsam phah hle a. Tin, He Hotel hi zankhat riah man Franc 500 a ni a, chu chu US Dollars 450 vel a ni a. Breakfast ei man pawh hi billa a landan chuan Franc 50 a ni a. Mahse, a tuihnaiin ei tur a tam hle. Room lian tak khum 3 thawl taka dah theihnaah min dah a, zan lamah roomate ten nula khawhar hnem tura min chhuahsan hlawm avangin mahniin tv te ka en vel mai mai a. Chutia hnemtu mamawh taka ka awm lai chuan a hun te-a rah thin, a hnah pawh uai ve ngailo chuan vanneihthlak tak maiin aizawl atangin mi rawn call hloh mai chu ka lawm kher mai. Chawlhkartin mai ka hmaih phal ngaih loh Ningani zan apianga lo chhuak thin "The Prison Break" pawh ka en hman ta lo mai pawh ni lovin, ka hrechang tawhlo hrim hrim a ni. Darkar 2 dawn kan in bia a, a bill pek turte ka ngaihtuah letin ka inthlahrung ngei mai. Tu tih erawh ka sawi lovang auch..

Saturday 18 August 2007

HMANGAIHNA PAR CHHUANG (Part-1& 2)

(Hmangaihna thamrallo beiseina nung)

Hun leh ni te an ral zel a, hnah hlui te an til zo va, hnah tharin an thlak leh thin. Thil hlui te chu hlihlawnin a awm a, thil tharin a thlak leh thin thin. Hmana kan theihnghilh theih pawha kan rin ngaih loh kha tunah zet chuan kan ngaihtuah chhunzawm ta meuh lo va, nunhlui te chu hnutiang chhawnin hma lamah kan pen thin. Mahse, hmangaihna erawh nitin a thar zel a, chuai tih ni a nei lo, hmangaihna hnah chu a uai ve ngai lo va, a par vul reng thin zawk a ni. Hmana kan hmangaih lung duh kan then tak te pawh dawn kir changin chu hmangaihna chuan a rawn par chhuah pui leh a, a rawn ti vul thar leh thin a lo ni. Chu hmangaihna chuan ramri a kham thei lo va, kori a tu ngai hek lo. Chu hmangaihna chuan tuifinriat zau tak pawh kal pelin, van dum pawl piah lam ramah pawh awm san thin mah se, awmhmun tlukin a hnai a, thlaraua awmpui tlukin thinlai hnemtu ber a ni fo thin. Chu hmangaihna chu a ni daih ni awm ve ngai lo leh chuai ve theilo 'Hmangaihna par chhuang' an lo tih thin chu.

Tlangval pakhat hi a chin hriat reng reng loh vin hun rei tak a pil bo vang vang mai a, thenkhatte chuan misualin an dah tha tawh a nia nge tiin hriatreng an tum tawh lo va, a then erawh chuan khawi ilo lai Taninah a tang a nia nge tiin a rawn chhuah leh hun an beisei a, thenkhat te erawh chuan mi ui, mi ar-ah a chang ta a nia nge tiin ngaihtha taka awm hram hram an tum thung a. Mahse, hmangaihna mit nena nitin lo thlir a, engtik lai pawha beiseina mei mit ve ngailo, tlumtea thlira nitin thlirtu-i erawh chuan a tlangvala a hmangaihna chu a dai ve ngai lo va, miten kawng hrang hrangin a chanchinte chu lo sawi hnawng thin mah se, beiseina thamrallo tarmit nen a hmangaiha a hmangaihna chu a hmu chiang a, thamral tir mai a tum hauh lo. Tuktin nichhuak chhiarin a hun a hmang a, engtikniah emaw chuan chu a beiseina chu la thleng dik dawn tlata a hriat avangin hlimna thuruk chu a nei a nei a ni. Valdangten helin thlemna chitin reng hmangin tihlawm tum thin bawk mah se, a hmangaiha a hmangaihnaah chuan a chiang tawk em avangin an inkara hmangaihna hnah chu uai mai thei hian a hre lo va, a tan nitin beiseina thar nen a hun leh ni te a hmang liam thin a ni.

Tlangvala erawh chuan, kha leh chen a chanchin mumal a hriat tawh loh, nula a zawnga nula hmeltha leh piannalh, aw no tak leh nula bengvar tak maii chu a tan a rinawm zovin a ring tawh ngai lo va, engti khawpin a hmangaihna pawh lo sang thin mah se, chanchin hrilh hre tur zawkin a hrilh hleitheih loh avangin theihnghilh hram hram a tum a, inthiam lohna lian tak nei chungin, tlangval fel fai tak, a mah hmangaih em emtu a lo tawng ta a nih pawhin lawm taka lawmpuina biakthu hlan chauh lo chu a tan tih theih a awm tawh lo tih a chiang a, inthiam lohna nasa takin a bual a, a hun leh ni te chu a hmangaihi tan awmze nei hian a hre tawh ngai lo va, a ngaihtuahnaah te chuan awm reng thin mah se, a thinlungah 'hmeichhia leh uite a chul nel peih peih' tih te chuan a rilru a keuh tlu a, kaithawh zawh rual lohvin a bawhbet thin a ni. Mahse, a tan hmangaih dang han neih san ngawt chu thil awl a ni lo va, hlim taka lenlaini han hman te chu har sa a ti a, a theilo a ni. A hmangaihi a hmangaihna chu a tla hniam ngai lo va, a hnah pawh a til chuang hek lo, mahse an inkara indaidanna thingluang lian tak inkham ruah avang erawh chuan a ni chuan beiseina thamral chauh lo chu chan tur nei hian a in hre tawh lo a ni.

Nula-i pawh chu a chang chuan a han beidawng dawn rum ruma, a thian tha tak tak engkim a lo hrilh thin te pawh chuan fuih lam aiin an beidawipuina lo chu han ti ti pui tur an hre tawh meuh lo va, an inkawm ho chang te pawh chuan tlangval dang han dem der vel te chu nuam an ti a, chutia an thiannu khawhar taka a awm reng chu thain an hre lo va, an lainat a, an khawngaih a, an duhsak bawk vang a ni ngei ang. Eng emaw chang chuan han nui ve bawrh vawrh thin mah se, fim taka a han ngaihtuah chet chet chuan tlangvala hmangaihna chuan a thinlung a luah tlatin a hria a, a 'feel' tlat si a ni. A chang chuan mumang lamah te a han mang phan ve bawk thin a, mahse a han harh chhuak a, mumang mai a nih thin si avangin a biangah mittui a lo luang chhuak a, a hreawm ti luttuk chu han tah hawm hawm mai te a duh thin a ni. khawvel hi nuam a ti tak tak thei lo va, then leh rual tam tak nei bawk mah se, mal tlat riaua inhriatna a neih tlat avangin a khua a har ngawih ngawih a, hnemtu dik tak a hmangaiha tanghnem chu a thlahlel ngawih ngawih a ni. Engtikniah emaw chuan kan la intawng leh ang a, a tana ka rinawm zia leh a tana ka inhuam zia te, a tana ka nun zawng zawng ka hlan fak vek thu te hi awmhmunah ka la hrilh ang a, hlim takin kan la khawsa dun ngei dawn a ni tia a ngaihtuah chang te chuan a hlim thin a, a hmangaiha tana hreawm tinreng a tawrhna te chu a thlawn lovang tih a ring tlat a, hreawm tinreng tuarin rinawm takin a awm thin a ni.

Kum tam a ral hnu meuh chuan ni chhuak zawnga ni chhuak duhawm leh kum a zawnga kum duhawm a her chhuak ta. Beiseina thamral chauh chantawk neia inhria tlangvala chuan a beisei leh tum vang reng ni hauh lovin a hmangaihi te khua a thleng ta thut mai. Fanau maltluan chawia hlim taka mi nuthai lo ni tawh tura harsa ti taka a tawngtainaa a lo chham tel thin a hmangaihi chuan fa engzatnge a neih tawh ang a, tunge a pasal ni ang tia a ngaihtuah buai reng reng laiin huphurh tak chung chuan an tualzawl chu a han pen lut dawn a, a tawng tur leh a chetdan tur te chu a han ngaihtuah lawk leh zet thin a. A chang chuan a mittui a parawl a,a han hru fa leh rih thin. A han hawi vela, hmana a len fo laia Lamkhuang kungte chu kuttum tiat tiat tur hian a lo sen thiau hlawm a, an kawt vela pangpar erawh a chul tih tih hlawm tawh a, hmana a lenlaia par vul chuk ang kha chuan awm tawh lo mah se, a tang par te chuan an theih ang angin mawina an chhuah hram hrama, an par chhuak ve hram hram hian a hre tlat thung a. A han inngaihtuah nawn leh a, a hmangaihi chu a nu leh pa bakah a pasal leh fanaute nen lo awm khawm ta ang ni se, engtinnge ka han chet vel ang tia a ngaihtuahna bing chum chum chung chuan 'ka nih nih ka ni ang' tichung chuan a pen lut ta a. (chhunzawm tur)

Part-2 (Part-1 chhunzawmna)

Kawngkhar a han kik tur chu a tim deuh thut mai a. A chhan chu naupang aurawl ri leh infiam ri a hriat vang ani pakhat a. Tin, Nula-i pasal pawh chu lo awm ve ngei turah a ngai a. A chhan chu Chawlhni tuk, zing chaw ei hma hret a nih avangin chhungkaw kim hun a ni si a. Mahse, a ni tan minute khat lek nghah khawtlai pawh harsa a ti a ni si a. Tichuan, a aw a han thian a, a hmui chu a han liak kual a, a han in sangmar nawn leh a, kawngkhar chu a han kik ta a.

Trawk trawk trawk: Lo lut rawh, tunge ni (Nula-i nu chuan inchhung lam atang chuan a rawn ti a)Kawngkhar chu hawng pahin keimah ka nia, Ummm-i a awm em? a han tih rual chuan, pindan atangin Tunge tih hmel pu fahran hian Nula-i chuan a rawn bih dek dek a. Chutah Nula-i nuta fate pawh chuan, chu mikhual hmel an hmuh chuan an thil cheih kual vel pawh chu an tawp a, an lo thlir ve dak hlawm a. Pindan atanga rawn dak chhuak Nula-i chu a mengphawk a, a mit a han nuai a, mahse a mit chuan a hmufiah hle tho si a. Mumang emaw ti niawm fahran hian a melh ngai chu a han melh deuh vang vang a. Mahse, tlangvala a ni chiang a ni tih a hre ta a. A pindan atang chuan rawn chhuah mai a tum na a, mahse, tianghawl lo chuan a rawn chhuak thei si lo, a tiang hawl thin ber naupang hovin inkhualtelem nana an lo hman sak avangin choka lamah an lo dah sak daih si a. Chutia pindan atanga a rawn chhuak nghal mai ta lo chu Tlangvala ngaih chu a thalo ta deuh deuh a, a pasal nen emaw a bialpa nen emaw an ti ti laklawh lai em ni dawn chu aw, ti te pawhin a ngaihtuahnaah a lo lut hman a. Mahse, thil awmzia a han hriat hnu chuan a hrethiam ta a.

Naupang inkhualtelem rual leh pi ber an awm avangin han pawm vawng vawnga, han fawh chawt chawt mai chu a awmna society tih ve ngaih loh thil a nih avangin insum hram hram a tum a. Mahse, a rilru erawh a hlim a, a fala han kawm thuai thuai mai chu a duh a. Pa ber thenawmte ina leng pawh chu a rawn lut ta a, awww, nang i ni maw, ekhai, i hmelte chu a va lo danglam ta ve, ka hai dawn che alom mawle, tih pah chuan an han inchibai a, ekhai, Mami-nu chaw han thlak belh leh rawh khai, tlangvala hian chaw ei ve nghal rawh se, a han ti a. Nuber-i chuan Mamipa thlak belh a ngai reng reng lo, ka chhum tam a, tukdang zawng aiin ti pah chuan, a ni te chu sap rim a nam tawh ang a, chaw pangngai pawh a heh vak tawh lo tawp ang. A han tifiamthu a. Tlangvala chuan, aaaa, ni bik lo ve ka pi, kei hi chu Zo ve tak mai ka ni a, kum 6 ngawt mizo chaw ka ei lo na a, hmana ka heh ang khan ka la heh reng tho a nia, a ti fiamthu ve a, mahse, a mizotawng hi a pai deuh hlek tawh a.

Mizotawng kum 6 meuh tawng chhuak ngai lo chu a thluk lamah a ti awn kual diklo deuh hlek a ni mai thei. Pi ber chuan ekhai, i tawng chu a va sap talh talh ve mawle, ti pahin a fanu chu a han melh zeuh a. Nula-i chuan ka nu chaw chu kan ei mai dawn em ni inkhawmte in tlai ang e, a han ti a, naupang ho pawh chu a nun a rawn lam a, an hawng ta hlawm a, tichuan hlim takin chawhlui chu an kil ho ta a. Tianghawl lova kal thei lo Nula-i chu inkhawm ve thei a nih loh bakah in nghaktu ber a nih avangin a nu leh pate pawh chuan, Mami, tikhan in lo nghak rawh u, Tlangval, lo nghakpui la, hun te i neih chuan. Tichuan, inkhawm ban veleh kan rawn hawng ang a, Mizo chhang i kang ho ang u tih pah chuan an nupa chuan an chhuahsan ta a.

Tlangvala: Ka mumang emaw ka la tireng a nih chu, entiziange i ke chu ni reng renga?

Nula-i : (A lung a chhe thut a, a biangah a mittui a luang a, a chhang lawk thei lo va)
Tlangvala: Engtiziange, i trap elo, ka zawt fuh vaklo che em ni? ( a han ti a)

Nula-i : (Insum hram hram tih hriat fahran hian) Fuhlohna awm lo ve, ka lung a chhe thut a, chuvang a nia.

Tlangvala: Aw, ka hrethiam khawp che a sin, kan awmdan hi a mak tiraw, mumang a ang ngawt mai.

Nula-i : Nia, U.... englo a nia, kei chu, i tan ka tling tawhlo tih ka hria a, mahse, i thianah tal chuan min la en thei ang tiraw?

Tlangvala: Engtiziange? chutiang te i sawi tak mai le?Nula-i: Ih maw, min hriat tawh pawh ka ring lo va, kei chuan ka thinlung zawng zawng ka pek tawh che avangin, i tan rinawm takin ka lo awm fan fan a. Mahse...( A mittui a tla ta zawih zawih a, a sawi zawm thei leh ta lo va)

Tlangvala: (Nghalhlel tak chung si, hlauthawn hmel tak chung si hian, a chhan hun a nghak a) chuan, engtinmaw?

Nula-i: Ih maw, i chanchin hre zui miah lo chung pawh khan, i tan rinawm takin ka lo awm fan fan a. Ka thiante leh unaute pawhin i tar hlum dawn em ni? nupui dang a nei daih tawh ang, ngaihzawng dang hi nei tawh mai rawh, min ti nasa em em a.

Tlangvala: aw, aw, aw, chuan engtin zel?Nula-i: Mahse, khawvela ka hmangaih ber leh a awmchhun i nih avangin ngaihzawng dang neih hi ka thei thlawt lo va. Mahse, kumin kum tir lam kha chuan ka bei a dawng ve deuh tak tak ta a. A ni hi, nupui a nei tawh ang a, chhungkuain hlim takin an khawsa tawh a niang, kei hi ka aa em ni? tih tein ka in ngaihtuah ve tan a. Chuan, Officer pakhat hian min neih nghal hi a duh a, min duh phawt chuan a ni mai, hi a ti ziah a. Mahse, ka duh thu pawh ka sawi mai chuang lo va.. Mahse... (part-3 in chhunzawm tur)