MI RAMAH ZAWNG LUNGLEN A NA E

-LP Sailo


Chhungkim dar ang lenlai dawn kira, ka hringnun lamtluang ka thlir kirin ka suihlung a leng vawng vawng. Hmanah chuan chhungkaw kim takin "sem sem dam dam eibil thi thi" tiin in huphurhna awm hauh si lo hian kan awmkhawm tel tel thin a. Kan in leh lo ngeia keimahni buh leh bal thar ngei mai kan han fak thin te kha a va lo ngaihawm em! kan thenawm khawvengte that zia leh kan chhungkaw chunga an ngilneih zia te kha thu hian ka hril zo lo. Chawhmeh nei tui deuh leh hrawk fah rimtui nei zawkten thenawm khawvengte kan in suah a, Ka nu ka pa hei hi lo hmeh ve teh u, ka nu bai a nia, a tui reuh lutuk ti pah fawma thenawm naupang rawn tirtu in chhungnu khawsak rel te kha a va tui thin em.


Tlai khua a lo thim hnaia, khawthlang lam ni herliam mai tur eng deuh phut te chuan naupang nih a ti nuam a, tualchai tawk lekin unau hmelhai a rawn her pui thin te khan pawnto a va ti nuam thin em. Thenawm khawveng naupang zawng zawng mai tualpuiah kan inchai a, a pui apang a lian a te chena kan han inkai duah duah thin te kha a va ngaihawm thin. Chutah khua a lo tlai deuh a, atawp ber nan tiin kut invuan meuhvin "Tin dial dial tin dial dial" tia, kan chaikual thin te kha ngilhni awm tak ang maw. Khang kan thenawm naupang te kha an la dam kim tak ang maw.


Kan Zonunmawi nawm thin zia kha chhut tam pauh leh a lo hlu a, a lo nuam thin. Thenawm khawvengte in hmangaih dial dial leh angkhat pata laitual kan lenna kan Zoram nuamah tlawmngaihna par ang lo vul zel teh se. Hringmi kan chan chhunga kan damchhan chu hlimna a ni a, mi hlim thei apiang hi mi vannei an ni ringawt. A ni, unau in ngaina em em vaimin fangkhat pawh inphel hial mai thin Zofate tana chhenfak kan hnamzia hi i chhawmnung zel teh ang u. Thangtharte nunah erawh Liandova leh Tuaisiala te unau inhmangaih tluk zetin vaimin fangkhat pawh insem dial dial thin ni lem lo mah ila, unau in hmangaih tak leh in thenhrang thei ngai lo kha, ram hla taka thendarhin kan awm a, anka pawh inchhawn theilo hial maia kar hla taka kan han awm meuh chuan hmangaihna pawh hian a lo daih rei meuh lo awm mange tih theih turin a lo dal ve thei ngei mai. Karhla taka Ka mizo puite tan pawh a ni ve ngei ang. Amaherawhchu hringmi kan chan chhung hian kan zonunmawi hi i thlahthlam lovang u, a hlu a, a mawi a, a par a chuai thei lova, kumkhuaa chhawm nung reng turin i ngai hlu ang u.


Kan pangpar huan mawi tak mai te kha ka va ngai thin em. Kan ningnawi eitu atana kan vulh kan vawkpui note neihni a kan chhungkaw hlim theih zia te kha a va ngaihawm thin em. Kan uipuiin note a han neia, kan unau za kan han in ko khawm a, an hming kan han sa den den thin te kha theihnghilh har ka ti fo thin. Kan kawmchara Zawngtah rah that theih zia te kha a hun lai na na na chuan min ti hnianghnartu a ni tlat. Kan theite kungte kha a va rah tha thei tak em. Kan khanghu kungpuite kha kan va chhawr tangkai thei em ve aw. Ka nu bazarna khawp hlawh petu a ni ve tlat. Kan thlai tharte kha kan sumhnar chikhat an ni.


Exam a lo hnaia, kan tih that loh hlauin min vil tlat a, kan mut a chhuah chuan chawhtawlhah tuivawtin kan ke min chiah tira, kan muthlu leh tawh ngai lo. Nilenga sikul run bela kan thang vang vang changin in lamah kan tan kan ei tur te kan in tur te a lo buatsaih thin a, result a lo chhuaka, kan pass phei chuan Artui min han chhum sak thin te kha a hun lai chuan kan va ngai ropui thin tak. Lehkhathiam tia sawi tur ni hauh si lo, nu ngilnei leh zaidam, a huna naupangte tana mi inpe chunnu ngurpuii kan nei kha kan lo vannei teh e. Mi te angin BA,MA nu ni lem lo mah se, a fate min enkawldan kha MA nu tamtak tluk rual a ni bik lovang. Mizo nunmawi chhawm tlat tura a fate min zirtir thin te kha theihnghilh har ka ti fo thin. A ni chuan; Khawiah pawh kal ula, tlawmngai ber ula, tha thawh ngaiah in tha ren ngai suh u, Pipute chuan "Tha leh tuisik chu ren thiang a ni lo ve, amahin a rawn awm leh zel", an ti ngai e, tia a fate min fuihna aw te kha a lo va mawi em


Tunah erawh mualza tam tak kar danin thaikawi biahthu mai loh chu in hlan mai a lo harsa ta. Aw, hmasawnna kan tih hi chhungkim tea tih ho dial dial theih ni teh reng se, ka chunnu kiang ngeia awmni khama nitin zantin chen ka nuam thin. An sawi thlang sapui nun hian ka lung a len zo lo va, ka kham khawp hlimna min phuruk sak zo lo pawh hi an demawm bik lem lo ve, Mizo ka ni miau a lawm. Israel fate chuan `engtinnge mi ramahte zion hla mawi kan sak theih ang ni’ an lo ti hial. He Mizo nunmawi lo tem vir ve tawh hian Mizo nunhlu chu min ti ngaihlu a, Mizo chaw te, mizo chawhmeh te, mizo artui ngei mai ei a, mizo tui leh mizo chhang ngeia lo seilen hnan tawh thisen hian a mizo nunphung a ngai hniam thei lo va, nitin a ngai zual zel zawk thin a nih hi.

A ni, keizawng ka suihlung a leng em mai, theih nise, rauthla tira kan runchhung ngeia kan buh changrum leh kan tuithiang va dawn a, awmni kham hial ka nap thin. Hringfate kan dam chhan nun chhungril hlimna thuruk chu kan zonun vulna rammawi Zoramah ngei a awm a, chu chu a hrin Zofaten nghilhni kan nei thei si lo. Nitin hian chu ram ngaih chu a zual thin a, a tello chuan hringnun hian kim lohna riau a nei tlat zu nia. Tu ngaih sawi hlei thei si lo hian kan khawtlang lunglen veng veng mai thin a nih hi. Zotuithiang leh zobawm dingdite vulna ram chu kan ram ngei a nih avangin khawiah pawh awm ila, kan lung a len lo thei si lo. Mi ramah zawng lunglen a na e.


PS/ He article hi Mumbai Mizo Association (MMA) Silver Jubilee Souvernir (1983-2008) a chhuah tawh a ni a. A harh copy pawh min rawn thawn ve nal nal a, a chhunga thuziaktute ka han bih nghal thuak thuak a, awi karei, insitna a va na duh em. Kan mizo ziaktu lar, Lalhmingliana Saiawi, Vanneihtluanga, PL Liandinga, PC Biaksiama leh Rev. Chuauthuama etc. te kutchhuak a ni nuk hlawm mai a. Thalai lamah ka thian tha C.Vanlalramsanga (Sangmama) te, Vanlalruata Fanai (Maruata) te bakah mi thiam thuziak ngaihnawm tak tak a tel hlawm a. Mithiam rual zinga ka thuziak fahrah ve tak mai an telh duh hi ka lawm hle rualin ka insit hle thung. Mizo kutchhuak magazine ka hmuh tawhah chuan Chhinlung Magazine (Bangalore Mizo Association) nen hian a zahpuiawm lo ber pawl a ni awm e. A buaipuitu kan hotupa Maruata te thawhrimna a fakawm hle mai a, he Souvernir hi Mizo thalai zawng zawngten chhiar thei ngei ila ka ti a. Chona tha tak a ni hlawm vek mai.