HMANGAIHNA PAR CHHUANG (Part-1& 2)

(Hmangaihna thamrallo beiseina nung)

Hun leh ni te an ral zel a, hnah hlui te an til zo va, hnah tharin an thlak leh thin. Thil hlui te chu hlihlawnin a awm a, thil tharin a thlak leh thin thin. Hmana kan theihnghilh theih pawha kan rin ngaih loh kha tunah zet chuan kan ngaihtuah chhunzawm ta meuh lo va, nunhlui te chu hnutiang chhawnin hma lamah kan pen thin. Mahse, hmangaihna erawh nitin a thar zel a, chuai tih ni a nei lo, hmangaihna hnah chu a uai ve ngai lo va, a par vul reng thin zawk a ni. Hmana kan hmangaih lung duh kan then tak te pawh dawn kir changin chu hmangaihna chuan a rawn par chhuah pui leh a, a rawn ti vul thar leh thin a lo ni. Chu hmangaihna chuan ramri a kham thei lo va, kori a tu ngai hek lo. Chu hmangaihna chuan tuifinriat zau tak pawh kal pelin, van dum pawl piah lam ramah pawh awm san thin mah se, awmhmun tlukin a hnai a, thlaraua awmpui tlukin thinlai hnemtu ber a ni fo thin. Chu hmangaihna chu a ni daih ni awm ve ngai lo leh chuai ve theilo 'Hmangaihna par chhuang' an lo tih thin chu.

Tlangval pakhat hi a chin hriat reng reng loh vin hun rei tak a pil bo vang vang mai a, thenkhatte chuan misualin an dah tha tawh a nia nge tiin hriatreng an tum tawh lo va, a then erawh chuan khawi ilo lai Taninah a tang a nia nge tiin a rawn chhuah leh hun an beisei a, thenkhat te erawh chuan mi ui, mi ar-ah a chang ta a nia nge tiin ngaihtha taka awm hram hram an tum thung a. Mahse, hmangaihna mit nena nitin lo thlir a, engtik lai pawha beiseina mei mit ve ngailo, tlumtea thlira nitin thlirtu-i erawh chuan a tlangvala a hmangaihna chu a dai ve ngai lo va, miten kawng hrang hrangin a chanchinte chu lo sawi hnawng thin mah se, beiseina thamrallo tarmit nen a hmangaiha a hmangaihna chu a hmu chiang a, thamral tir mai a tum hauh lo. Tuktin nichhuak chhiarin a hun a hmang a, engtikniah emaw chuan chu a beiseina chu la thleng dik dawn tlata a hriat avangin hlimna thuruk chu a nei a nei a ni. Valdangten helin thlemna chitin reng hmangin tihlawm tum thin bawk mah se, a hmangaiha a hmangaihnaah chuan a chiang tawk em avangin an inkara hmangaihna hnah chu uai mai thei hian a hre lo va, a tan nitin beiseina thar nen a hun leh ni te a hmang liam thin a ni.

Tlangvala erawh chuan, kha leh chen a chanchin mumal a hriat tawh loh, nula a zawnga nula hmeltha leh piannalh, aw no tak leh nula bengvar tak maii chu a tan a rinawm zovin a ring tawh ngai lo va, engti khawpin a hmangaihna pawh lo sang thin mah se, chanchin hrilh hre tur zawkin a hrilh hleitheih loh avangin theihnghilh hram hram a tum a, inthiam lohna lian tak nei chungin, tlangval fel fai tak, a mah hmangaih em emtu a lo tawng ta a nih pawhin lawm taka lawmpuina biakthu hlan chauh lo chu a tan tih theih a awm tawh lo tih a chiang a, inthiam lohna nasa takin a bual a, a hun leh ni te chu a hmangaihi tan awmze nei hian a hre tawh ngai lo va, a ngaihtuahnaah te chuan awm reng thin mah se, a thinlungah 'hmeichhia leh uite a chul nel peih peih' tih te chuan a rilru a keuh tlu a, kaithawh zawh rual lohvin a bawhbet thin a ni. Mahse, a tan hmangaih dang han neih san ngawt chu thil awl a ni lo va, hlim taka lenlaini han hman te chu har sa a ti a, a theilo a ni. A hmangaihi a hmangaihna chu a tla hniam ngai lo va, a hnah pawh a til chuang hek lo, mahse an inkara indaidanna thingluang lian tak inkham ruah avang erawh chuan a ni chuan beiseina thamral chauh lo chu chan tur nei hian a in hre tawh lo a ni.

Nula-i pawh chu a chang chuan a han beidawng dawn rum ruma, a thian tha tak tak engkim a lo hrilh thin te pawh chuan fuih lam aiin an beidawipuina lo chu han ti ti pui tur an hre tawh meuh lo va, an inkawm ho chang te pawh chuan tlangval dang han dem der vel te chu nuam an ti a, chutia an thiannu khawhar taka a awm reng chu thain an hre lo va, an lainat a, an khawngaih a, an duhsak bawk vang a ni ngei ang. Eng emaw chang chuan han nui ve bawrh vawrh thin mah se, fim taka a han ngaihtuah chet chet chuan tlangvala hmangaihna chuan a thinlung a luah tlatin a hria a, a 'feel' tlat si a ni. A chang chuan mumang lamah te a han mang phan ve bawk thin a, mahse a han harh chhuak a, mumang mai a nih thin si avangin a biangah mittui a lo luang chhuak a, a hreawm ti luttuk chu han tah hawm hawm mai te a duh thin a ni. khawvel hi nuam a ti tak tak thei lo va, then leh rual tam tak nei bawk mah se, mal tlat riaua inhriatna a neih tlat avangin a khua a har ngawih ngawih a, hnemtu dik tak a hmangaiha tanghnem chu a thlahlel ngawih ngawih a ni. Engtikniah emaw chuan kan la intawng leh ang a, a tana ka rinawm zia leh a tana ka inhuam zia te, a tana ka nun zawng zawng ka hlan fak vek thu te hi awmhmunah ka la hrilh ang a, hlim takin kan la khawsa dun ngei dawn a ni tia a ngaihtuah chang te chuan a hlim thin a, a hmangaiha tana hreawm tinreng a tawrhna te chu a thlawn lovang tih a ring tlat a, hreawm tinreng tuarin rinawm takin a awm thin a ni.

Kum tam a ral hnu meuh chuan ni chhuak zawnga ni chhuak duhawm leh kum a zawnga kum duhawm a her chhuak ta. Beiseina thamral chauh chantawk neia inhria tlangvala chuan a beisei leh tum vang reng ni hauh lovin a hmangaihi te khua a thleng ta thut mai. Fanau maltluan chawia hlim taka mi nuthai lo ni tawh tura harsa ti taka a tawngtainaa a lo chham tel thin a hmangaihi chuan fa engzatnge a neih tawh ang a, tunge a pasal ni ang tia a ngaihtuah buai reng reng laiin huphurh tak chung chuan an tualzawl chu a han pen lut dawn a, a tawng tur leh a chetdan tur te chu a han ngaihtuah lawk leh zet thin a. A chang chuan a mittui a parawl a,a han hru fa leh rih thin. A han hawi vela, hmana a len fo laia Lamkhuang kungte chu kuttum tiat tiat tur hian a lo sen thiau hlawm a, an kawt vela pangpar erawh a chul tih tih hlawm tawh a, hmana a lenlaia par vul chuk ang kha chuan awm tawh lo mah se, a tang par te chuan an theih ang angin mawina an chhuah hram hrama, an par chhuak ve hram hram hian a hre tlat thung a. A han inngaihtuah nawn leh a, a hmangaihi chu a nu leh pa bakah a pasal leh fanaute nen lo awm khawm ta ang ni se, engtinnge ka han chet vel ang tia a ngaihtuahna bing chum chum chung chuan 'ka nih nih ka ni ang' tichung chuan a pen lut ta a. (chhunzawm tur)

Part-2 (Part-1 chhunzawmna)

Kawngkhar a han kik tur chu a tim deuh thut mai a. A chhan chu naupang aurawl ri leh infiam ri a hriat vang ani pakhat a. Tin, Nula-i pasal pawh chu lo awm ve ngei turah a ngai a. A chhan chu Chawlhni tuk, zing chaw ei hma hret a nih avangin chhungkaw kim hun a ni si a. Mahse, a ni tan minute khat lek nghah khawtlai pawh harsa a ti a ni si a. Tichuan, a aw a han thian a, a hmui chu a han liak kual a, a han in sangmar nawn leh a, kawngkhar chu a han kik ta a.

Trawk trawk trawk: Lo lut rawh, tunge ni (Nula-i nu chuan inchhung lam atang chuan a rawn ti a)Kawngkhar chu hawng pahin keimah ka nia, Ummm-i a awm em? a han tih rual chuan, pindan atangin Tunge tih hmel pu fahran hian Nula-i chuan a rawn bih dek dek a. Chutah Nula-i nuta fate pawh chuan, chu mikhual hmel an hmuh chuan an thil cheih kual vel pawh chu an tawp a, an lo thlir ve dak hlawm a. Pindan atanga rawn dak chhuak Nula-i chu a mengphawk a, a mit a han nuai a, mahse a mit chuan a hmufiah hle tho si a. Mumang emaw ti niawm fahran hian a melh ngai chu a han melh deuh vang vang a. Mahse, tlangvala a ni chiang a ni tih a hre ta a. A pindan atang chuan rawn chhuah mai a tum na a, mahse, tianghawl lo chuan a rawn chhuak thei si lo, a tiang hawl thin ber naupang hovin inkhualtelem nana an lo hman sak avangin choka lamah an lo dah sak daih si a. Chutia pindan atanga a rawn chhuak nghal mai ta lo chu Tlangvala ngaih chu a thalo ta deuh deuh a, a pasal nen emaw a bialpa nen emaw an ti ti laklawh lai em ni dawn chu aw, ti te pawhin a ngaihtuahnaah a lo lut hman a. Mahse, thil awmzia a han hriat hnu chuan a hrethiam ta a.

Naupang inkhualtelem rual leh pi ber an awm avangin han pawm vawng vawnga, han fawh chawt chawt mai chu a awmna society tih ve ngaih loh thil a nih avangin insum hram hram a tum a. Mahse, a rilru erawh a hlim a, a fala han kawm thuai thuai mai chu a duh a. Pa ber thenawmte ina leng pawh chu a rawn lut ta a, awww, nang i ni maw, ekhai, i hmelte chu a va lo danglam ta ve, ka hai dawn che alom mawle, tih pah chuan an han inchibai a, ekhai, Mami-nu chaw han thlak belh leh rawh khai, tlangvala hian chaw ei ve nghal rawh se, a han ti a. Nuber-i chuan Mamipa thlak belh a ngai reng reng lo, ka chhum tam a, tukdang zawng aiin ti pah chuan, a ni te chu sap rim a nam tawh ang a, chaw pangngai pawh a heh vak tawh lo tawp ang. A han tifiamthu a. Tlangvala chuan, aaaa, ni bik lo ve ka pi, kei hi chu Zo ve tak mai ka ni a, kum 6 ngawt mizo chaw ka ei lo na a, hmana ka heh ang khan ka la heh reng tho a nia, a ti fiamthu ve a, mahse, a mizotawng hi a pai deuh hlek tawh a.

Mizotawng kum 6 meuh tawng chhuak ngai lo chu a thluk lamah a ti awn kual diklo deuh hlek a ni mai thei. Pi ber chuan ekhai, i tawng chu a va sap talh talh ve mawle, ti pahin a fanu chu a han melh zeuh a. Nula-i chuan ka nu chaw chu kan ei mai dawn em ni inkhawmte in tlai ang e, a han ti a, naupang ho pawh chu a nun a rawn lam a, an hawng ta hlawm a, tichuan hlim takin chawhlui chu an kil ho ta a. Tianghawl lova kal thei lo Nula-i chu inkhawm ve thei a nih loh bakah in nghaktu ber a nih avangin a nu leh pate pawh chuan, Mami, tikhan in lo nghak rawh u, Tlangval, lo nghakpui la, hun te i neih chuan. Tichuan, inkhawm ban veleh kan rawn hawng ang a, Mizo chhang i kang ho ang u tih pah chuan an nupa chuan an chhuahsan ta a.

Tlangvala: Ka mumang emaw ka la tireng a nih chu, entiziange i ke chu ni reng renga?

Nula-i : (A lung a chhe thut a, a biangah a mittui a luang a, a chhang lawk thei lo va)
Tlangvala: Engtiziange, i trap elo, ka zawt fuh vaklo che em ni? ( a han ti a)

Nula-i : (Insum hram hram tih hriat fahran hian) Fuhlohna awm lo ve, ka lung a chhe thut a, chuvang a nia.

Tlangvala: Aw, ka hrethiam khawp che a sin, kan awmdan hi a mak tiraw, mumang a ang ngawt mai.

Nula-i : Nia, U.... englo a nia, kei chu, i tan ka tling tawhlo tih ka hria a, mahse, i thianah tal chuan min la en thei ang tiraw?

Tlangvala: Engtiziange? chutiang te i sawi tak mai le?Nula-i: Ih maw, min hriat tawh pawh ka ring lo va, kei chuan ka thinlung zawng zawng ka pek tawh che avangin, i tan rinawm takin ka lo awm fan fan a. Mahse...( A mittui a tla ta zawih zawih a, a sawi zawm thei leh ta lo va)

Tlangvala: (Nghalhlel tak chung si, hlauthawn hmel tak chung si hian, a chhan hun a nghak a) chuan, engtinmaw?

Nula-i: Ih maw, i chanchin hre zui miah lo chung pawh khan, i tan rinawm takin ka lo awm fan fan a. Ka thiante leh unaute pawhin i tar hlum dawn em ni? nupui dang a nei daih tawh ang, ngaihzawng dang hi nei tawh mai rawh, min ti nasa em em a.

Tlangvala: aw, aw, aw, chuan engtin zel?Nula-i: Mahse, khawvela ka hmangaih ber leh a awmchhun i nih avangin ngaihzawng dang neih hi ka thei thlawt lo va. Mahse, kumin kum tir lam kha chuan ka bei a dawng ve deuh tak tak ta a. A ni hi, nupui a nei tawh ang a, chhungkuain hlim takin an khawsa tawh a niang, kei hi ka aa em ni? tih tein ka in ngaihtuah ve tan a. Chuan, Officer pakhat hian min neih nghal hi a duh a, min duh phawt chuan a ni mai, hi a ti ziah a. Mahse, ka duh thu pawh ka sawi mai chuang lo va.. Mahse... (part-3 in chhunzawm tur)